“Sommigen overleven kanker omdat ze hem nooit hebben gehad”
Dwarsligger Iona Heath

DE MORGEN 11-03-2016 – Stef Selfslagh

Preventieve geneeskunde heet een zegen voor de mensheid te zijn. Maar volgens de Londense huisarts Iona Heath (66) doet te veel preventieve gezondheidszorg meer kwaad dan goed. “De farmaceutische industrie maakt gezonde mensen ziek en ongelukkig.”

Iona Heath studeert in 1974 af aan de universiteit van Cambridge. Een prestigieuze job in een Londens ziekenhuis lonkt, maar ze herinnert zich op tijd een uitspraak van haar dokter: “In een ziekenhuis blijven de ziektes dezelfde en zie je de mensen komen en gaan. In een huisartsenpraktijk blijven de mensen dezelfde en zie je de ziektes komen en gaan.”

Heath verkiest een persoonlijke relatie met haar patiënten en wordt in 1975 huisarts bij een groepspraktijk in het noorden van Londen

sommigen-overleven-kanker-....

‘Alles gaat voorbij: lijden, kwellingen, bloed, koude en pestilentie. Het zwaard zal verdwijnen, maar de sterren zullen blijven, ook wanneer er geen schaduw van onze lichamen en werken meer op aarde zal zijn. Er is niet één mens die dit niet weet. Waarom willen wij dan onze blik niet op de sterren richten? Waarom?

Moskou, 1923-1924 Michail Boelgakov aan het einde van ‘De Witte Garde’.

Op een warme zomeravond in juli 2003 keek ik, vanuit het open raam van een dakappartement in de Parijse Avenue Émile Zola, naar de Eiffeltoren. Ik was daar aan het praten met Tatiana Poppel, een Russische vriendin die daar woonde. Onderwerp van gesprek was literatuur en ik vertelde haar over mijn lievelingsboek, Cien años de soledad van Gabriel Garcia Marquez. En toen was het haar beurt. Zij vertelde een vreemd verhaal over de Duivel die naar Moskou kwam. Ik luisterde geamuseerd, zonder echter ook maar enige moeite te doen om de naam van de auteur of de titel van het boek te onthouden. Maar het verhaal bleef in het achterhoofd hangen en liet me nooit meer los.

Een jaar later kwamen de beelden terug, en hoe! Een andere Russische vriendin, Irina Ternovaya, gaf me de raad om De meester en Margarita van Michail Boelgakov te lezen. En dat heb ik gedaan. Met alle gevolgen vandien. Ik heb in Moskou alle plaatsen bezocht die in dit meesterwerk werden beschreven en ik ben Russisch gaan studeren om het ooit in de oorspronkelijke taal te kunnen lezen… Jan VanHellemont, webmaster.

Later zagen we een toneelversie die het boek zelf tekort deed.

De verfilming uit 2005 van de Russische regisseur Vladimir Bortko Master i Margarita doet naar mijn aanvoelen meer recht aan het meesterwerk van Boelgakov. De TV-serie in tien afleveringen met onder meer de acteurs Vladislav Galkin, Kirill Lavrov en Aleksandr Abdulov werd de meest succesvolle TV-serie ooit vertoond op de Russische televisie. De soundtrack werd gecomponeerd door Igor Korneljoek.

Al begrijp ik er amper wat van, het Russisch van Boelgakov klinkt vaak mooi en indrukwekkend. Deze verfilming in sepia voor de tegenwoordige tijd onder Stalin, een soort technicolor voor het deel van Pontius Pilatus en de Christus en een nieuwere kleurfilmtechniek voor de duivelse ensceneringen zoals het fenomenale bal op de Walpurgisnacht op indrukwekkende muziek.

Bijzonder is ook de inkijk in het dagelijkse leven, de verlangens en dromen van de artistieke en intellectuele nomenclatur.

Er bestaat ook een interessante soundtrack van Alfred Schnittke – The Master and Margarita

https://www.youtube.com/watch?v=Fv78Jd3NSig

https://www.youtube.com/watch?v=QJzDDDUGTBs

Jan Vanhellemont heeft deze fascinerende tv serie o.a. in het Nederlands ondertiteld.

Een tip voor Canvas online!

En verkrijgbaar via zijn fenomenale website De meester en Margarita.

De Witte Garde – Sergej Snezjkin 2012

De tweede tv-reeks naar het werk van Michael Boelgakov is ‘De Witte Garde’ over de steeds wisselende revoluties en machtsgrepen in Kiev na de eerste wereldoorlog door het leven van de familie van Dr. Toerbin.

http://pieterboulogne.com/2011/09/26/van-vergetelheid-tot-beroemdheid-de-sovjetrehabilitatie-van-boelgakov/

Het verzameld werk van Boelgakov is nu bij uitgeverij van Oorschot verkrijgbaar in één dundrukdeel – Michail Boelgakov – De meester en Margarita, romans en verhalen

In de volledige dvd collectie werden ook opgenomen:

Hondehart verfilmd door Vladimir Bortko uit 1988:

Merkwaardige sepia verfilming waardoor een erg relaistisch belevingsgevoel van de tijdsperiode waarin het verhaal zich afspeelt. Scherpe satire op Stalins ‘Nieuwe Mens’ theorieën en de dagelijkse praktijk van het leven onder de dictatuur van het proletariaat. Beklijvende weergave van de outfit, kostuum- en mode-ontwikkeling bij de verschillende protagonisten, waarvoor ook Boelgakov oog had bij het ontsluieren van de barre werkelijkheid achter de hoogstaande gelijkheidstheorieën van de nieuwe socialistische wereldorde.

Morfine verfilmd door Aleksej Balabanov uit 2008 :

Een knappe verfilming van een herkenbaar verhaal over een jonge arts in een afgelegen hospitaal en de terminale relatie met sister Morfine.

‘Lang geleden hebben verstandige mensen al opgemerkt dat gelijk is als gezondheid: als het er is, valt het je niet op. Maar als de jaren verstrijken, hoe vaak denk je dan terug aan het geluk, o, hoe vaak!

Wat mijzelf betreft is me nu duidelijk dat ik gelukkig was in de winter van 1917. Een onvergetelijk , in sneeuwstormen gedompeld, onstuimig jaar!’

DAGGEDICHT - Multatuli (1820-1887) – Ik weet niet waar ik sterven zal… (Saïdjahs zang)

HETMOOISTE GEDICHT·MAANDAG 14 MAART 2016
Uit het verhaal van Saïdjah en Adinda in Multatuli’s ‘Max Havelaar’ (1860).

Ik weet niet waar ik sterven zal.
Ik heb de grote zee gezien aan de Zuidkust, toen ik daar was
met mijn vader, om zout te maken.
Als ik sterf op de zee, en men werpt mijn lichaam in het diepe
water, zullen er haaien komen.
Ze zullen rondzwemmen om mijn lijk, en vragen: ‘wie van
ons zal het lichaam verslinden, dat daar daalt in het water?’

Ik zal ‘t niet horen.

Ik weet niet waar ik sterven zal.
Ik heb het huis zien branden van Pa-Ansoe, dat hijzelf had
aangestoken omdat hij mata-glap was.
Als ik sterf in een brandend huis, zullen er gloeiende stukken
hout neervallen op mijn lijk.
En buiten het huis zal een groot geroep zijn van mensen, die
water werpen om het vuur te doden.

Ik zal ‘t niet horen.

Ik weet niet waar ik sterven zal.
Ik heb de kleine Si-Oenah zien vallen uit de klapaboom,
toen hij een klapa plukte voor zijn moeder.
Als ik val uit een klapaboom, zal ik dood neerliggen
aan de voet, in de struiken, als Si-Oenah.
Dan zal mijn moeder niet schreien, want zij is dood. Maar
anderen zullen roepen: ‘zie, daar ligt Saïdjah!’
met harde stem.

Ik zal ‘t niet horen.

Ik weet niet waar ik sterven zal.
Ik heb het lijk gezien van Pa-Lisoe, die gestorven was
van hoge ouderdom, want zijn haren waren wit.
Als ik sterf van ouderdom, met witte haren, zullen de
klaagvrouwen om mijn lijk staan.
En zij zullen misbaar maken als de klaagvrouwen bij
Palisoe’s lijk.
En ook de kleinkinderen zullen schreien, zeer luid.

Ik zal ‘t niet horen.

Ik weet niet waar ik sterven zal.
Ik heb velen gezien te Badoer, die gestorven waren. Men
kleedde hen in een wit kleed, en begroef hen
in de grond.
Als ik sterf te Badoer, en men begraaft mij buiten de
desa, oostwaarts tegen de heuvel, waar ‘t gras hoog
is…
Dan zal Adinda daar voorbijgaan, en de rand van haar
sarong zal zachtkens voortschuiven langs het gras…

Ik zal het horen.

Hotels onder de sterren – Carestel naar de sterren

Hij rechtte zijn schouders zodat de mouwen van zijn witte uniformjas ruimte lieten om met één handomdraai de kurk vrij te snijden van de stoffige fles. Vóór ieder diner brak de kalende ober de bruine lak van de flessen Branco en Tinto. Boven een zilveren serveerschaal op het bijzettafeltje draaide hij zonder de Bussaco te keren een ebbenhouten trekker in de kurk waarna hij deze omzichtig omhoog kantelde.
Hij rook er even aan en hield hem dan onder de neus van de kinderen.  Die vonden het een geweldige truc. Als voorsmaakje. Er was zoveel nieuw aan oude dingen die hun aandacht gaande hielden.

In Curia Palace Hotel serveerde Alexandre de Almeida jr. zijn stevige Bussaco wijnen uit Luso. Al woog de geschiedenis in Curia zwaarder nog dan elders, een bezoek aan het Nationale Park van Bussaco werd onvermijdelijk.

(...)

Dit weekend verdween het oudste brugrestaurant van Vlaanderen uit 1974 in brutalistisch beton.

Rest nog Curia en Bussaco in Portugal…

Hagar Peeters, Malva

uitg. De Bezige Bij 2015

Met een mooi geschreven magisch realistisch verhaal construeert de dichteres Hagar Peeters een indrukwekkende debuutroman.

Ze fileert als ‘Malva’, de miskende dochter met het waterhoofd van Pablo Neruda, een reeks grote dichters en schrijvers als miserabele vaders.

“Nu ik dood ben, heb ik een paar vrienden hier, onder wie Oskar Matzerath, je weet wel, die geinige dwerg met zijn blikken trommel uit de roman van Günter Grass. Daarnaast: Lucia (dochter van James Joyce en vermeend schizofreen) en Daniel (zoon van Arthur Miller; downsyndroom). 

Heden hebben wij in het Hiernamaals maar mooi de primeur:
Daniel, The Misfits part II, door Arthur Miller post mortem.

Het stuk dat hij op Aarde nooit schreef.
Cast: Daniel Miller, Oskar Matzerath, Malva Marina Reyes alias Neruda en Lucia Joyce.’ 

Met Sokrates laat ze haar dichtende vader Pablo Neruda verwijten uitwisselen.

Waarde Neruda, als jij daadwerkelijk meent dat alle mensen gelijkwaardig zijn en dat je zwakken en de stemlozen een stem moet geven, hoe komt het dan dat jij jouw eigen dochter hebt verbannen en verzwegen?(…)

Beste Sokrates, uiteraard is dat mijn taak geweest, zo goed als het de jouwe was om voor jouw kinderen te zorgen. Drie had je er (…). Toch heb jij de gifbeker verkozen boven de zorg voor hen, terwijl je door je vrienden nog zoveel uitwegen werden geboden om aan het vonnis van de rechter te ontkomen.

Maar ik kan me niet ontdoen van het gevoel dat het mooi gereconstrueerde verhaal van Malva en haar collegae miskenden vooral bedoeld is om haar gram te halen tegenover haar eigen vader, Herman Vuijsje. Deze Nederlandse socioloog en schrijver liet haar moeder met Hagar – genoemd naar de door Abraham weggestuurde vrouw – achter voor het Chili Comité waarmee hij in 1973 aanwezig was op de begrafenis van Pablo Neruda, de eerste grote politieke manifestatie in Santiago na de staatsgreep van generaal Pinochet op 11 september. 

Hoe dubbelzinnig ze ook met deze miserabele vaders blijft omgaan, hoe hard ze ook Gunther Grass probeert te pakken met diens Oskar Matzerath in De Blikkentrommel om zijn eigenWaffen-SS lidmaatschap te verhullen, Hagar Peeters heeft wellicht nog vele mooie verhalen nodig om de relatie met haar eigen moeder en haar natuurlijke vader scherp stellen.

Het verwijt van Oskar Matzerath aan Günther Grass vond ik er behoorlijk over.

210. Ik ben alleen maar in het leven geroepen om de aandacht af te leiden van mijn vaders toetreding tot de Waffen-ss! Al mijn getrommel was er om mijn vader mooier te maken dan hij was maar niet bedoeld om de mensen werkelijk wakker te schudden.’ Zijn gezicht is vuurrood geworden en het is voor het eerst dat ik hem zo zie. Lucia wil hem troosten. Ze hurkt naast hem neer in het gras en slaat haar armen om hem heen, wat hij maar half toelaat. Ze probeert hem bij zich op schoot te trekken, terwijl ze teder in zijn oor mompelt dat zijn vader toen nog erg jong was en dat hij zich er later heel duidelijk tegen heeft uitgesproken.

‘Maar de Waffen-ss was het allerergste,’ gilt Oskar onmiddellijk terwijl hij zich uit haar omhelzing losrukt en de kapotte stokjes verder het gras in begint te trappen.

Daniel doet ook een poging. Hij zegt zo gedecideerd mogelijk dat Duitsland de mededeling niet had aangekund, als Günter die eerder zou hebben gedaan; dat hij de bekendmaking geregisseerd had, in het tempo waarin het land en de Duitsers die zouden kunnen verwerken. Dat moet hij toch kunnen begrijpen. Maar Oskar blijft erbij dat hij zich bedrogen voelt. Hij heeft al die tijd om de verkeerde redenen staan trommelen, zegt hij. Wat heel Duitsland verder vindt, zal hem persoonlijk worst wezen maar hij, zoon, voelt zich door zijn vader verraden en belachelijk gemaakt.

‘Voor niets verdwergd.’

20. De puntkomma is bij uitstek symbool van ambivalentie; van enerzijds het definitieve van de punt en anderzijds de komma van het vervolg, en doet met die dubbelhartigheid recht aan de dubbelhartigheid van het leven zelf, en van mijn gevoel ten opzichte van mijn voortbrengers; in mij komen hun beide versies samen, die elkaar uitsluiten maar niettemin beide geldig zijn omdat ze er nu eenmaal allebei geweest zijn, en die ik daarom beide recht moet doen.

De dood is een punt, o, zeker, maar een komma laat zien dat er meer komt, relativeert de punt; terwijl de punt de freischwebendheid van de komma afremt, deze stabiliseert.

Als het aan de komma lag, kwam er nooit een einde; er volgde na een komma nog een, en zo tot in het oneindige. En de punt zou met alles te snel korte metten maken. De punt zou te zeer in zijn eigen absolute gelijk geloven, stond hij volledig op zichzelf. Puntkomma is als yin en yang, als de tegenpolen die zijn verbonden in een en hetzelfde symbool, en in het zwart zit altijd een puntje wit, zoals in het wit een snufje zwart zit omdat niets definitief, niets absoluut is.

Met The Assassin heeft regisseur Hou Hsiao-Hsien zich het Wuxia genre eigen gemaakt. In een unieke virtuose stijl geeft de filmmeester een Shakespeariaans liefdesdrama vorm.

Een jonge vrouw wordt ten tijde van de Tang Dynastie door een Taoïstische non opgeleid tot een meedogenloze moordenares, met als doel het elimineren van wrede en corrupte lokale bestuurders. Op een dag krijgt ze het bevel om haar eerste liefde, een neef die nu de grootste militaire regio in Noord-China leidt, te doden. Na 13 jaar ballingschap wordt de jonge vrouw geconfronteerd met haar ouders, haar herinneringen en lang onderdrukte gevoelens. Ze moet kiezen: blijft ze loyaal aan haar meesteres of redt ze de man van wie ze houdt?

Zelfs wanneer je je door verschillende hoera-besprekingen hebt laten verleiden, dan nog blijft The Assassin een bijzonder bevreemdende ervaring. 

Wie dit soort Chinese geschiedenisverhalen niet als volkssprookjes van kindsbeen af tot zich heeft genomen, is niet in staat om deze film te volgen, laat staan te begrijpen.

De film mag dan al bejubeld worden als poëzie met ontbrekende klank, woord en statische beelden waarin hooguit de glasgordijnen door een ademtocht bewegen, het blijft een miskleun die hooguit insiders kan meenemen in een verhaal dat met je eigen fantasie niet eens invulbaar is. Laat staan invoelbaar.

Ook al zitten er in ‘The Assassin’ zeer veel verwijzingen naar ‘Shi Mian Mai Fu’, deze film van Hou Hsiao-Hsien is van een zeer matig kaliber vergeleken met  ‘House of Flying Daggers’ van de Chinese regisseur Zhang Yimou op muziek van Shigeru Umebayashi.

Dertien mensen die elkaar niet kennen, ontmoeten elkaar in hotel Sfendamos, in een verlaten dorp tussen de woeste bergen van Grienkenland.

Het duurt niet lang voor de voorspelde winterstorm komt opzetten en iedereen vastzit in het hotel. De voedselvoorraad slinkt. De elektriciteit valt weg. En de wegen zijn versperd.

Gaandeweg leren de dertien gasten, allemaal met een eerder schimmig verleden, elkaar kennen en blijkt dat hun levens meer verbonden zijn dan gedacht. En al gauw blijkt dat dat geen toeval is. Wie zit er achter dit plan? En hoe zullen de gasten de niets ontziende storm overleven?

Trail of Vengeance is een Griekse thriller met internationale ambities, net zoals de cast. De paranoia die vanaf de eerste aflevering van het scherm druipt, is besmettelijk. Het gevaar om de serie in één ruk uit te kijken is reëel.

Deze Griekse soapserie van bedenkelijk niveau is ook in de online versie nauwelijks te harden, ondanks de klassieke verhaalkern.

Net zoals bij Turkse series vallen hier de afgeplakte auto- en computerlogo’s op indien geen sponsoring voor de aangeboden reclame kon worden gebeurd. Vrijen gebeurt ook met kleren aan of in uitgebreide lingerie. De flashbacks worden filmisch knetterend gepresenteerd. De muziek wordt muzak. Zestien afleveringen zonder ook maar een humoristische noot in en om een afgelegen stel berghutten, een schuur en een onduidelijk klooster waar voor de verandering de kindjes nu eens niet geschonden maar in liefde gered en bewaard worden.

Hoe verzinnen ze het?

Maar het kan altijd nog erger, zeker volgens de ‘doe-het-goede-om-het-goede’ vreugdezaaiers van de Canvas Digitaal-redactie:

Occupied is opgebouwd rond het actuele thema energie in Europa. De  nieuwe, groene, regering van Noorwegen heeft besloten om alle olie- en  gasproductie in de Noordzee te staken. Maar aangezien zij voor Europa de  belangrijkste leverancier zijn, vraagt de Europese Unie aan Rusland om  daar een stokje voor te steken. Rusland valt binnen in Noorwegen en legt  beslag op de oliereserves.
Gecreëerd door de meester van de misdaadroman Jo Nesbø en geregisseerd door Erik Skjoldbjærg (Insomnia, Pioneer).
http://www.canvas.be/occupied

Het kappen aan en het dragen van de ruwe steen

A.F.Th. van der Heijden – De Ochtendgave,

De Bezige Bij 2015

Post Funera Virtus – de deugd die over het graf heen reikt
Virtus in actione …

Een razende ‘tour de force’ op drie historische dagen

‘Mijn vader wilde mij als advocatus in de zaak hebben.
En ik…. ach, ik kwam uit alles wat er gebeurd was als zo’n cynicus tevoorschijn… het kon me allemaal niets meer schelen. Weet je, jongen, ik ging medicijnen studeren … om iets goed te maken. Mijn moeder, die ik niet voor de pestdood had weten te behoeden. Ze crepeerde waar ik bij stond, zonder dat ik iets kon doen. En zoveel jaar later stierf jouw moeder waar ik bij stond, zonder iets te kunnen uitrichten. Het was te veel om nog met een geneeskundige oorkonde goed te maken.’
‘Dan zou ik dus op mijn beurt’, zegt Putto, ‘artsenij hebben gestudeerd om mijn moeder uit de dood terug te halen.’

El Club

Een herder moet altijd aan de dag van morgen denken. Alles wat aan gisteren toebehoort, behoort toe aan de dood, en waar het om draait is leven, dat weet jij beter dan wie dan ook, Brodeck, jij die bent teruggekeerd van waar men niet terugkeert. En ik moet alles doen wat nodig is om de anderen ook te kunnen laten leven en ze naar de dag van morgen te laten kijken…’

Toen werd het me duidelijk.

‘Dat kun je niet menen…,’ zei ik. ‘En waarom niet, Brodeck? Ik ben de herder. De kudde rekent erop dat ik het gevaar op afstand hou, en van alle gevaren is het gevaar van de herinnering een van de grootste; dat hoef ik jou toch niet te vertellen, jij die nooit iets vergeet, die je alles herinnert?’

Philippe Claudel, Het verslag van Brodeck.

Vier oude priesters en een non werden naar een ‘retraite-huis’ van de Roomse kerk in Chili verbannen wegens zware zonden die ze zelf niet als zodanig erkennen.  Op die manier probeert de kerk haar eigen  zondaars buiten de burgerlijke rechtspraak te houden. De vier houden elkaar recht en trainen een windhond waar ze ook mee op wedstrijden gokken. Hun dagelijkse rituaal staat onder leiding van een begeleidende non.

Een vijfde priester wordt hun club toegewezen. Maar die blijkt achtervolgd te worden door een van zijn slachtoffers die luidkeels de daden van zijn meester aan iedereen blijft verkondigen. Angst voor de reactie van het dorp leidt tot de zelfmoord van de nieuwkomer. Waarna de ‘nieuwe’ kerk een jonge priester-psycholoog op onderzoek uitstuurt die de club wil laten sluiten.

Regisseur Larraín: “De reden dat deze mannen niet zomaar wegvluchten, ergens anders een nieuw leven beginnen, is omdat ze bang zijn. Ze zijn bang om betrapt te worden. De kerk heeft ze bestraft door ze te isoleren, maar het is een gevangenis zonder deuren. Ze kunnen ieder moment weggaan, maar ze kunnen nergens heen. Hun angst is het grootste slot op de deur. Zuster Mónica begrijpt dat. Op een gegeven moment realiseer je je dat zij daar ook niet zomaar is, dat ook zij een straf uitzit. Maar zij is de bewaarster van de geheimen. Ze glimlacht omdat ze iedereen in haar macht heeft. De priesters, maar ook vader Garcia. Als hij dreigt het huis te sluiten, dan dreigt zij met de televisie.”

De priesterclub bedenkt met de non een vreselijk plan om zich te ontdoen van het bedreigende slachtoffer van hun dode confrater. Ze slagen erin het dorp met hem te laten afrekenen maar pater Garcia heeft hen in een christelijke houdgreep omdat hij hen de mishandelde getraumatiseerde man als het Lam Gods presenteert waarvoor zij de rest van hun dagen zullen mogen zorgen, onder het zingen van de hymne Agnus Dei:

Lam Gods,

dat de zonde der wereld draagt.

ontferm U over ons.

Lam Gods,

dat de zonde der wereld draagt.

geef ons de vrede.

Terzelfdertijd heeft de glimlachende ex-non ook pater Garcia en de nieuwe versie van de Katholieke Kerk van Chili in haar houdgreep.

Een indrukwekkende film met een knappe opbouw van veel gelaagde waarheden en vermoedens, ontkenningen, berusting waar niet alleen de honden onder lijden.

El Club heeft zo iets van de sfeer van Het rapport van Brodeck van Philippe Claudel.

Peaky Blinders seizoen 1 (ontstaan en uitbouw in Birmingham en 2 (Londen ligt open).

3 (de wereld evenzeer) nog op komst. 

2 januari 2018

Intussen dus Seizoen 4 met een mooie apotheose voor een nog verbluffender seizoen 5 …

http://www.independent.co.uk/arts-entertainment/tv/reviews/peaky-blinders-season-4-episode-6-finale-review-s04e06-tommy-shelby-alfie-solomons-arthur-luca-a8120441.html

https://www.theguardian.com/tv-and-radio/2017/dec/20/peaky-blinders-recap-series-4-episode-6-the-company

“distilled for the eradication of seemingly incurable sadness”.

“We live somewhere between life and death, waiting to move on, and in the end we accept it. We shake hands with the devils and we walk past them.”

A Hard Rain’s A-Gonna Fall

Peaky Blinders is a gangster family epic set in Birmingham, England, in 1919, just after the First World War. The story centres on the Peaky Blinders gang and their ambitious and highly dangerous boss Tommy Shelby (played by Cillian Murphy). The gang comes to the attention of Chief Inspector Chester Campbell (played by Sam Neill), a detective in the Royal Irish Constabulary sent over from Belfast (where he’d been sent to clean up the city of the IRA, gangs, and common criminals). Winston Churchill (played by Andy Nyman in series 1 and Richard McCabe in series 2) charged him to suppress disorder and uprising in Birmingham and recover a stolen cache of arms meant to be shipped to Libya.

The second series is set two years after the first and sees “the Shelby family expand their empire South and North while maintaining a stronghold in their Birmingham heartland”. Beginning in 1921, it ends with a climax at Epsom race-course on “Derby Day” in June 1922.

Een boeiende serie met fascinerende scenario’s die drijven op een politieke en sociale evolutie waarbij de verstrengeling tussen onder- en bovenwereld helder en begrijpelijk wordt gemaakt. De gevolgen van de loopgravenoorlog in Vlaanderen, de Somme en Verdun in de Engelse onder- en bovenwereld worden goed belicht.

De overlevenden klampen zich vast aan de herinneringen van kameraadschap in de gruweljaren en dragen de oorlog in hun hoofd:

“THE WAR IS DONE. SHUT THE DOOR ON IT. SHUT THE DOOR ON IT LIKE I DID.”

Polly: Did you fall for Tommy?

Grace: Yes.

Polly: Then I pity you.

Grace: I think he’ll try to kill me.

Polly: He’s too soft.

Grace: Soft?

Polly: Soft, like you. You saved his life the night the coppers came. That’s why we’re drinking, not fighting. We owe you.

Grace: What was he like, before France?

Polly: He laughed, a lot. He wanted to work with horses.

“Everyone’s a whore, Grace. We just sell different parts of ourselves.”

http://fuckyeahpeakyblinders.tumblr.com/

Peaky Blinders heeft iets van The Soprano’s: bruut geweld gecombineerd met famille zorg en vriendschap. Evenzeer nogal clichématig en toch spannend opgebouwd.

Alleen de hedendaagse musicale fraseologie is er voor mij fors over wegens vervreemdend anachronisme.

Over diezelfde Churchill deze week  Walter Pauli in Knack met David Lough, No More Champagne. Churchill and His Money :

Er bestaan honderden biografieën over de Britse staatsman Winston Churchill (1874-1965), maar het recente No More Champagne van David Lough is verplichte literatuur voor iedereen die geïnteresseerd is in politiek. Voor het eerst durft een biograaf de link te leggen tussen het optreden van de toppoliticus en zijn financiële situatie.

(…)

Churchills financiële beslommeringen hadden altijd voorrang op zijn politieke optreden, want als zijn geldzorgen bekend waren geraakt, dan had hij er gelegen als politicus. Al in 1898 had Churchill zich laten ontvallen: ‘Het enige in het leven wat mij ongerust kan maken, is geld.’ Voor één keer was dat geen boutade.

(…)

Toch heeft geen enkele vroegere biograaf van Churchill veel aandacht besteed aan ‘s mans precaire financiële situatie, of zich de vraag gesteld of de voortdurende zoek- en bedeltochten naar geld een invloed hadden op zijn politieke optreden. De beroemde historicus Martin Gilbert schreef een veeldelige biografie van Winston Churchill, een monument in de moderne geschiedschrijving, maar over geldzaken bleef ook Gilbert merkwaardig discreet. Vreemd, want Churchills omvangrijke archief is een schatkamer voor historici. In zijn nagelaten papieren zitten alle mogelijke private bankstaten en rekeningen, naast een uitgebreide correspondentie met iedereen van of aan wie hij geld moest: uitgevers, mediatycoons, zakenbankiers en andere geldschieters, en natuurlijk de onvermijdelijke fiscus. Maar tot nu toe hebben historici die financiële informatie stelselmatig genegeerd.

(…)

Zou Winston Churchill echt de enige toppoliticus geweest zijn die voortdurend persoonlijk voordeel probeerde te halen uit zijn politiek mandaat? Wellicht niet. Maar dat beeld wordt pas duidelijker als meer biografieën zouden inzoomen op de financiële situaties van toppolitici (of topbedrijfsleiders, bankiers enzovoort). Dat is de les van David Loughs boek: wie de financiële achtergrond van een politicus volkomen negeert, kent wellicht nooit echt het fijne van diens politieke optreden.

David Lough, No More Champagne. Churchill and His Money, Head of Zeus, 532 blz., 39,95 euro.

Pieter Hilhorst, De belofte. Over macht, idealisme en politiek.

uitg. De Bezige Bij 2015

Onverwacht werd Pieter Hilhorst in november 2012 de opvolger van Lodewijk Asscher als wethouder in Amsterdam. Als politicoloog en columnist van de Volkskrant had hij de politiek geanalyseerd, als ombudsman bij de VARA de politiek bekritiseerd en als presentator van Politieke Junkies politieke spelletjes blootgelegd. En toen werd hij zelf politicus. In een razend tempo beleefde hij opkomst en ondergang. De idealist die de politiek wilde veranderen, werd zelf door de politiek veranderd.

https://www.debezigebij.nl/web/Nieuws/Artikelpagina/Pieter-Hilhorst-vertelt-over-De-belofte-in-DWDD.htm

Pieter Hilhorst heeft de moed en het inzicht gehad dat een analyse van zijn wervelende passage door de uitvoerende politiek als wethouder in Amsterdam zinvol kan zijn, niet alleen voor hemzelf en zijn naaste omgeving.

Dit boek is er de weerslag van, interessante benaderingen van het mechanisme van de macht, de legitimiteit, de gevaren, de dwaalsporen, de trukendozen, solidariteit, haat en nijd.

214. In zijn boek uit 1528, Il libro del Cortegiano (Het boek van de hoveling), over succes aan het hof, schrijft Baldassare Caldiglione dat een hoveling sprezzatura moet hebben. Hij omschrijft het als het vermogen om met schijnbaar gemak ingewikkelde dingen te doen en daarbij de moeite te maskeren die het kost om het te doen. Hij kan zich gemakkelijk verhouden tot mensen van allerlei slag. Hij krijgt veel van ze gedaan, zonder de indruk te wekken dat hij eropuit was om iets van ze gedaan te krijgen. Hij heeft een gunfactor. In Primary Colors, het boek van Joe Klein over presidentskandidaat Jack Stanton – een amper verhulde Bill Clinton –, wordt aan de hand van een handdruk geïllustreerd hoe dat werkt. Jack kan iemand een hand geven, maar ook zijn linkerhand op de handen leggen, of de linkerhand leggen op de bovenarm van de ander. En iedereen heeft het gevoel dat dit geen inwisselbare handdruk is. Dat was de sprezzatura van Clinton.

244. Hoop is absoluut niet hetzelfde als optimisme,’ zegt Havel. ‘Het is niet de overtuiging dat alles goed zal komen, maar de zekerheid dat iets zin heeft, hoe het ook afloopt.’

Rest in peace

Oorlog in Kroatië: 1991-1995 

20 jaar geleden eindigde de Kroatische onafhankelijkheidsoorlog. Waar kwam dat onafhankelijkheidsstreven vandaan? Het is geworteld in 1000 jaar geschiedenis.

In Rest in Peace volgen we de eigenzinnige jonge tv-reporter Lucija Car. Wanneer ze bij het researchen van een newsstory stoot op het verhaal van een gevangeniskerkhof dat iedereen zo snel mogelijk wil laten verdwijnen, gaat ze op onderzoek uit.

Daarmee roept ze de geest op van het woelige recente verleden in Kroatië, een verleden dat iedereen zo snel mogelijk wil vergeten. Lucia raakt verstrikt in een web van geheimen, misdaden en samenzweringen waarbij zowel policiti, gewone burgers als de media betrokken blijken. Uiteindelijk brengt ze niet alleen haar eigen leven in gevaar, maar wordt ze ook geconfronteerd met ongemakkelijke waarheden over haarzelf en haar dierbaren. Overtuigd dat alleen de waarheid een betere wereld tot stand kan brengen, zet ze haar onderzoek toch door. Om de doden in vrede te laten rusten, moeten de levenden een prijs betalen.

In de tweede reeks wordt een lange zoektocht volbracht naar de verwevenheid van vroegere en huidige politiek, maffia en industrie, opportunisme en uitbuiting, arbeidersleed en – lust, zwartgeld en smokkel, staking en asbestvervuiling, mystiek en moorden. Het eindigt in een bloederige slachtpartij die alleen de onderzoeksjournaliste ongehavend overleeft. Althans lichamelijk.

Soms wat clichématig, maar al bij al veel meer dan het obligate roken en drinken en stoere praatjes: een boeiende reeks over het vaak pijnlijke verleden van de nieuwste EU leden – Kroatië is sinds 2013 lid van EU.

Salman Rushdie : ’Verenig rede met verbeelding en je krijgt schoonheid. Scheid ze en je creëert monsters’

dSWeekblad 21/11/2015

“Angst was sterker dan ethiek, sterker dan oordeel, sterker dan verantwoordelijkheid, sterker dan beschaving. (...) Angst was een kwezel, een tiran, een lafaard, een rood waas, een hoer. Angst was een kogel gericht op zijn hart.’
‘(Salman Rushdie,,Twee jaar acht maanden en achtentwintig nachten)

“Mensen die vrouwen tot seksslaven maken, noemen Parijs een stad van prostitutie.”

“Jammer genoeg gaat het kwaad nooit weg. Ik wil alleen maar zeggen dat de wereld daarom niet onveranderlijk een bron van ellende en treurnis is.’
(…)
“Osama bin Laden had de mond vol van de onrechtvaardige toestand in Palestina, maar hij heeft zijn hele leven geen ene fuck om Palestina gegeven. Yasser Arafat moest hem smeken om Palestina niet langer als een retorisch middeltje te gebruiken. Gelooft u dat Al-Qaeda zichzelf ontbindt als Israël en Palestina morgen vrede sluiten? Dat ze zouden zeggen: fijn, dank u, en dan keren we nu terug naar onze boerderij?Vooral ter linkerzijde is er dat verlangen om het Westen met de vinger te wijzen voor alle wandaden van niet-westerse mensen. “Het is omdat wij Syrië bombarderen, omdat we Irak binnenvielen.”Sorry, I don’t buy that.’
(...)
Natuurlijk zijn er moslims die zich niet in die fanatiekelingen herkennen, maar dat maakt die laatsten daarom niet tot niet-moslims. We praten hier over mensen die Allah akbar roepen als ze beginnen te schieten en hun wandaden rechtvaardigen met verzen uit de Koran. Zij zeggen dat ze moslims zijn, wie zijn wij om te zeggen dat ze dat níét zijn? Het minste wat je als schrijver kunt doen, is proberen de zaken zo accuraat mogelijk te benoemen. Staat er een beest in de kamer, noem het bij zijn naam. Zeg vooral niet dat het een kameel is als iedereen kan zien dat het een olifant is. (...)

„Von jedem, der sich um das Amt des Kanzlers bewirbt, ist zu verlangen, dass er dem Volk die bittere Wahrheit sagt.“

„Die Dummheit von Regierungen sollte niemals unterschätzt werden.“

„Die Demokratie lebt vom Kompromiss. Wer keine Kompromisse machen kann, ist für die Demokratie nicht zu gebrauchen.”

„Wenn wir uns überall einmischen wollen, wo himmelschreiendes Unrecht geschieht, dann riskieren wir den dritten Weltkrieg.“

„Wer Visionen hat, sollte zum Arzt gehen“

„Willen braucht man. Und Zigaretten.“ (Focus online)

„Die multikulturelle Gesellschaft ist eine Illusion von Intellektuellen“ (Die Zeit 2004)

„Wenn man ganz genau hinschaut, dann sieht man, daß die politischen Journalisten eigentlich mehr zur politischen Klasse gehören und weniger zum Journalismus.“ (Zeit Magazin 2010)

Helmut Schmidt (Hamburg 1918 – 2015) Bundeskanzler von 1974-1982 (SPD) im Deutschen Herbst.

http://www.tagesschau.de/inland/staatsakt-schmidt-111.html

Aan een andere gigant der SPD uit de noordelijke Hanzesteden, de eerste Rijkspresident Friedrich Ebert, werd een museum gewijd in zijn geboortestad Heidelberg.

www.ebert-gedenkstaette.de

Daar kan je een interessante vergelijking horen tussen Kurt Tucholsky en Joseph Roth over Friedrich Ebert in de ‘Audioguide –Texte Nr. 453 „Die Schriftsteller und die Republik“

„Ebert ist der Bonze, der immer zur Stelle gewesen ist. Er war dieser euch allen bekannte Typus, der keine Sitzung versäumt; der auf jedem Zahlabend seinen Mann steht; der seine Listen in Ordnung hat. […]. Er hatte keinen Funken Kampfgeist. Man sagt, er habe schon in den ersten Tages des November, als alles drunter und drüber ging, brav seine Akten aufgearbeitet wie ein Regierungsrat – darin ist er der ganze Mann. Ein Papiermensch.“

(Aus: Kurt Tucholsky: Gesammelte Werke in zehn Bänden. Herausgegeben von Mary Gerold-Tucholsky und Fritz J. Raddatz, Reinbek bei Hamburg: Rowohlt Verlag, 1975).

„Er wurde Reichspräsident, unfreiwillig und aus Verlegenheit. Er blieb es aus Notwendigkeit. Niemals hat er sich selbst überschätzt. Immer unterschätzten ihn andere. Er vereinigte in sich die besten Durchschnittstugenden des deutschen Volkes: Bescheidenheit und Tüchtigkeit; Eigenschaften, deren Segen sich in Zeiten gesicherter staatlicher Existenz erweist, die in unruhigen Zeiten staatlichen Verfalls nicht zur Auswirkung gelangen. In solchen Zeiten kann Ebert nur ein Beispiel sein und kein Retter. Die Politik im Innern Deutschlands ist nicht durch eine menschliche Kapazität zu beeinflussen, sondern durch einen brutal Mächtigen. Aber aus dem Gegensatz zwischen Eberts Machtlosigkeit, Einsamkeit, Verlassenheit und den äußeren Widerständen der deutschen Parteien erblüht das tragische Schicksal einer einzigartigen Gestalt, eine Art traurigen Königtums, das nicht von dieser Welt ist.“

(Aus: Joseph Roth Werke Band 1. Das journalistische Werk 1915-1923)
Met veel dank aan Dr. Michael Braun
Stiftung Reichspräsident-Friedrich-Ebert-Gedenkstätte

Patrick Modiano, Het gras van de nacht

uitg. Querido 2013

32. Ik had noch de naam noch het adres in mijn zwarte boekje genoteerd, zoals je de al te intieme details van je leven niet opschrijft omdat je bang bent dat ze, zodra je ze eenmaal op papier hebt gezet, niet meer echt van jou zijn.

99. De avonden duurden erg lang, wanneer ik op mijn kamer op haar bleef wachten, maar dat leek me heel gewoon. Ik had medelijden met mensen die voortdurend allerlei afspraken in hun agenda moesten noteren, soms maanden van tevoren. Voor hen lag alles bij voorbaat vast en zij zouden nooit op iemand hoeven te wachten. Ze zouden nooit weten dat de tijd golft en deint en zich dan weer rimpelloos uitstrekt en je allengs het gevoel van vakantie en oneindigheid geeft dat anderen in verdovende middelen zoeken, maar dat ik simpelweg vond in het wachten.

László Nemes, Son of Saul

Lang geleden dat ik nog zo een ongeloofwaardige filmkarikatuur heb gezien over de Holocaust. Ik hield het nauwelijks voor mogelijk dat vandaag een dergelijke kadrering en wazige beeldstelling zou gebruikt worden om de gewenste gruwelsuggesties te wekken.

De film slaagt er niet in om een invoelbaar verhaal te slijten: door de karikaturale dialogen, een klankband van cliché-Duitse kreten en gefluister, door de ongeloofwaardige poging van ‘Saul’, een lid van een Sonderkommando in Auschwitz om het lijk van een joodse jongen uit de gaskamer een waardige begrafenis te geven in plaats van het crematorium. Hij ziet in het kind de zoon die hijzelf nooit heeft gekend.

Saul begint een haast ridicule zoektocht naar een rabbijn in in het kamp en ook tussen de nieuw aangekomen joodse mensen in vernietigingstransporten om de Kaddisj te bidden. Voor niet religieuze mensen, anders gelovigen en wie de gruwelen van de Sonderkommando’s uit de literatuur kent is dit een zeer ongeloofwaardig scenario.

De 4/5 kadrering en de wazige beeldstelling van alles en iedereen buiten Saul en wie met hem in contact is, probeert de kijker mee te zuigen in een gruweluniversum van naakte lichamen, gaskamers, verbrandingsovens, karikaturale personages, executie kuilen, vlammenwerpers, verstrooien van de asse.

Mij blijft een naar gevoel van abominabele kitsch, zelfs beledigend voor de mensen die dit werd aangedaan en die hiertegen in het verzet gingen.

Met karikaturen – hoe goed en gruwelijk ook bedoeld – doe je geen recht aan het inferno van de vernietigingskampen van de Nazi’s.

Voor wie dit beter wil begrijpen is eerder Het boek der Kampen en Zo was het in Dachau van Ludo Van Eck aan te bevelen.

The End is de eerste Turkse psychologische thrillerreeks die in een aantal West-Europese landen (onder andere Frankrijk, Duitsland en Zweden) in prime time op antenne ging.

De serie van regisseur Uluç Bayraktar werd verkocht aan meer dan 35 landen. Op Canvas online te zien. 

Kadir Balci: “De serie speelt zich af in twee landen, een stuk in Iran en een stuk in Turkije, het is een thriller, een psychologische thriller, en de vertolkingen en het scenario zijn volgens mij de redenen waarom je deze serie moet zien. Elke aflevering eindigt met een zeer goeie cliffhanger, waardoor je echt zin hebt om de volgende aflevering te bekijken.”

Ik heb de hele reeks – 31 afleveringen – aan een hoog tempo proberen te volgen. Zelden heeft ze me verveeld, al is vooral in de eerste helft het camerawerk warrig en zeer barok. Ook de permanente muzieklijn die in functie van het verhaal aanzwelt of gedempt wordt, irriteert soms.

Al met al een lang uitgevouwen soap die zich afspeelt tussen de betere en mindere middenklasse van Turkije en over de oostelijke grens binnen de muren van de Iraanse huishoudens die zich proberen recht te houden temidden van de islamitische staatsterreur.

De reeks geeft een fenomenale inkijk in de Turkse middenklasse thuis, onderweg en bij elkaar met vertakkingen tot het staatsapparaat, politie en onderwereld waar ook het politieke klimaat van over de grenzen een rol speelt. Uiteraard aantrekkelijk gemaakt met ingewikkelde relatiepatronen, wervelende flashbacks waardoor je soms moeilijk het verhaalpatroon kan volgen, maar dat helpt ook om het onbestemde van de reeks tot de kijker te laten doordringen.

De cliffhangers op het einde van iedere aflevering worden schitterend uitgetekend. Je wordt vaardig verleid tot telkens weer verder kijken.

Familiebanden botsen met eer als drijvende illusies, decorum en auto’s, kleren en huizen, villa’s en lofts, oude huizen op het land,  restaurants en interieurs, blitse kantoren en aftandse politiegebouwen…

Ambtenaren en politie commissarissen, restanten van de diepe staat in Turkije, architectuur en design, spionage en sjieke auto’s, dames- en herenmode binnen- en buitenshuis. En dat alles in grauw contrast met de toestanden in Iran.

Veel verhaallijnen lopen langs psychopathologische en psychiatrische paden van rancune, ressentiment, wraak en vermeende eer om finaal onthuld te worden als de ultieme drijfveer van de behoorlijk indrukwekkende hoofdplot.

Het meest opvallende en beklijvend element in The End is echter de rol en positie van de vrouwen, zowel in Turkije als in Iran. 

Zij dragen vaak groots en meeslepend de moraal van het verhaal. Zowel in volharding, behoedzaamheid, menselijkheid en trouw. Wat duidelijk niet van alle mannen in het verhaal kan gezegd worden. 

Heel wat Turkse en Iraanse hoofdrolspelers spelen schitterend hoewel ook vaak iets te theatraal en de mobilofoon of gsm blijkt nu definitief geëvolueerd tot deus ex machina van zoals in het antieke theater.

De 31 afleveringen van The End zijn van Canvas online te bekijken.

http://www.canvas.be/the-end

Paolo Sorrentino, Youth – Jeugd

Paolo Sorrentino, de man die mij met ’ Il Divo ’ – Giulio Andreotti en het spel van de macht verblufte, doet dit nu weer, maar deze keer op een extreem gestileerde  ‘lichtvoetige’ wijze:

‘ Omdat we één enkele keer zijn bezweken voor lichtvoetigheid, worden we ons leven lang gemystificeerd’

‘Youth’ als film is lichtvoetig, ironisch maar ook pijnlijk sarcastisch, mooi in beeld gebracht met muziek die de toeschouwer draagt. De boekversie in een vertaling van Els van der Pluijm is handig voor het nalezen van soms minder lichtvoetige citaten. En voor de varianten op het uiteindelijk verfilmde script.

Michael Caine perst in de hoofdrol als gevierde musicus, Fred Ballinger, zijn noten als druppels telkens weer lichtvoetig doorheen zijn opgezette prostaat.

De Oostenrijkse schrijver Robert Seethaler (Een heel leven) speelt een indrukwekkende klimmonitor die verliefd wordt op de door de zoon van zijn vriend filmregisseur gedumpte dochter van Ballinger.

Relaties tussen ouders en kinderen, vrienden van vroeger en de melancholie van de last der jaren zijn thema’s die iets minder lichtvoetig over het scherm dansen.

‘De koningin zou vereerd zijn als u in juni de eretitel SIR zou willen aanvaarden.’

Fred Ballinger kan een lachje niet onderdrukken.

‘Weet u wat Satie zei toen hem het Légion d’honneur werd aangeboden? Hij zei: “Je moet het niet alleen weigeren, je moet het zelfs niet verdienen.” Maar ik ben Satie niet. En neem me niet kwalijk, maar ik heb de slechte gewoonte vaak te citeren.’

‘Hare Majesteit zal zich gelukkig prijzen als ze hoort dat u ermee akkoord gaat.’

‘Hare Majesteit is nog nooit gelukkig geweest.’

104. Zwijgend kijkt het groepje naar het panorama.

Mick maakt zich van hen los en stopt een munt in de verrekijker.

Dan zegt hij tegen de jongelui: ‘Kom eens kijken.’

Als eerste komt het meisje. Mick geeft uitleg, terwijl de anderen staan te luisteren. ‘Kijk. Zie je die berg daar voor ons?’

‘Ja, die lijkt heel dichtbij.’

‘Precies. Dat is wat je ziet als je jong bent. Je ziet alles heel dichtbij. En dat is de toekomst. Kom nu eens mee.’

Hij pakt haar hand en nodigt haar uit om weer door de verrekijker te kijken, maar vanaf de andere kant.

Het meisje kijkt naar de gezichten van haar jonge vrienden die, door de omgekeerde lens, mijlenver weg lijken, al staan ze vlakbij.

‘En dat is wat je ziet als je oud bent. Alles is mijlenver weg. En dat is verleden.’

136. ‘Ik ben altijd op weg naar huis, altijd naar het huis van mijn vader.’ Novalis

195. ‘Zij weten het niet, Melanie. Kinderen weten het niet. Ze weten niet wat hun ouders bezighoudt. Ja, sommige bijkomstigheden, opmerkelijke feiten, die weten ze wel. Ze weten het nodige om partij voor elkaar te kunnen kiezen. Ze hebben behoefte aan simplificeren. En terecht. (…) Ze weten niet hoeveel jij van mij hield, en hoeveel ik van jou hield. Dat weten alleen wij twee. Zij weten niet wat wij, jij en ik, ondanks alles zijn. Dat “ondanks alles”, dat zo zwaar, zo pijnlijk en gemeen was. Zij kunnen nooit weten dat wij onszelf “ondanks alles” als een canzone piacevole wensen te zien, Melanie.’

Lut de Block, Een tijdelijk onderdak.

uitg. De Arbeiderspers 2015

Indrukwekkende cyclus van dertien de maand gedichten

BEWOGEN JAAR

DE TIENDE VAN TWAALF

In memoriam Jonathan de Block (1988 – 2012)

spinnen en schikgodinnen hun verraderlijke draden

spannen. We leren van de bomen het loslaten van

wie of wat ons dierbaar is. We zinken tot de bodem

met leegte als ballast maar bezwaren ons niet aan

de dood. Zachte pijn is het gevolg van acceptatie.

We stijgen, voelen lichtheid in de heldere lucht.

Vrede krijgen is vrede nemen met wat is, gemis.

Vreugde komt vrij en voedt de levensstroom.

Er ligt een gouden gloed op het lover van oktober.

SMALLE PADEN

WINTER AAN ZEE

Alles is doods, behalve de teil van de zee

de tobbe vol spinsels en vissengebroed.

Het heet hier milder maar dat is buiten

de wind gerekend, een noorder die kiert in de trog.

Hoe hij zijn zilte woorden in mijn oren slist

met ijzige lippen mijn huid beroert. ‘Beroerd’

dat is het woord, fonemen gepolijst doorheen zand

stuifwind die ogen tot spleetjes vernauwen.

De wind valt op ons. De zee kropt als een kind

dat een intens verdriet voelt wringen. Geteem

geteut, gestremde melk, misschien wel pis.

Zemige beloften die als altijd verzanden.

Tijd dat ik stappen zet en iets beslis.