Museum Boijmans van Beuningen Rotterdam '? Charley Toorop, Vooral geen principes!

Nog tot 18 januari loopt de overzichtstentoonstelling van het werk van de belangrijkste vrouw in de Nederlandse schilderkunst Charley Toorop (1891-1955).
Als dochter van Jan Toorop, zelf een bekend schilder, met een conflictueus huwelijk koos ze gedurende haar turbulente leven voor wat ze als haar eigen roeping beschouwde. Voor dat hogere houvast moest alles wijken, kinderen, relaties en 'Vooral geen principes '? werken '? en onze eigen opvattingen verzuiveren'.
Bij Boijmans worden 120 werken getoond waarvan zoals steeds bij Toorop de zelfportretten beklijven, met de grote ogen en de neusgaten waarmee ze de wereld in zich opnam, het hoofd enigszins in de nek, tijdloos zoals het Egyptische doodsportret van een vrouw uit de Fayoum oase (4de eeuw) in het Louvre.
Toorops ogen hebben iets indringend, schijnbaar ongenaakbaar met ingehouden twijfel over zichzelf en wie haar aankijken en oordelen zal over de dood heen.
Haar schilderwerk lijkt een dwingend anker temidden van de chaos op het persoonlijke, familiale, financiële vlak waar de Europese geschiedenis van de eerste helft van de twintigste eeuw nog eens overheen ging.
Haar eenzaamheid probeerde ze dragelijk te houden door haar totale devotie voor haar schilderwerk. Zoals ze aan de dichter Marsman schreef met wie ze in de zomer van 1924 een relatie had: 'Het is à?ltijd weer dat: strijd tusschen vrijen en werken. Samen gaat haast niet '? bij mij tenminste; strijd tusschen vrouw zijn en scheppend werken.'
De catalogus 'Vooral geen principes!' is zeer de moeite.