Joseph Roth, In het land van de eeuwige zomer

UitgeverBas Lubberhuizen 2017

https://doorbraak.be/recensies/het-land-van-de-eeuwige-zomer/

Voor de liefhebbers en de kenners van Joseph Roth…

Soms lichtvoetig, soms zwaar op hand met herhalingen van vroegere reportages. 

33. ‘Toen de goddelijke Augustus de tempel verliet, sloot hij hem af en nam hij de sleutel mee. In andere steden zouden de mensen deuren openbreken. In Vienne doet men zoiets niet.

Ik zal de tempel nooit van binnen zien. Ik zou er alleen kunnen vaststellen dat hij leeg is en dat de gesloten deur niets verborgen heeft, geen beeld, geen godheid, geen priester. De deur verborg de leegte, het verleden. De tempel bevat datgene wat ik buiten kan voelen en binnen toch niet zou zien. Hij bevat het wachten. Ik voel het wachten achter de gesloten deur. Alleen hier wacht nog iets.

De tempel is het enige Romeinse bouwwerk in Vienne dat volledig bewaard is gebleven.’

43. ‘Avignon zou echter nooit tussen bossen kunnen liggen. Avignon heeft licht nodig.

Avignon is de witste stad ter wereld. Ze heeft geen bos nodig. Ze is een stenen tuin vol stenen bloemen. Haar huizen, kerken en paleizen zijn gegroeid en niet gebouwd. Er hangt nog steeds een geheim rond haar zuivere vormen. Binnen haar muren hoor je geruis als in bossen. Haar steen is wit en grenzeloos dramatisch, zoals al het onmetelijke. In sprookjesboeken staan soms prenten van zulke steden. Naïeve gelovige mensen stellen zich zo de stad voor waar in de hemel de overledenen wonen. Jongetjes fantaseren over zulke steden met dikke witte muren, honderden klokken en platte daken waar prinsessen overheen wandelen.’

59. ‘Er liggen enkele kilometers tussen de triomfboog en de witte ruïnes. Smal zijn de grenzen van de tijdperken. Een stap scheidt de tijden van elkaar. Is er een scheiding? Is er een grens? Is het geen overgang? Liggen ze niet vreedzaam naast elkaar, nu ze allebei niets meer hebben om voor te vechten? Lagen ze niet onschuldig naast elkaar in het land van mijn kinderjaren? Liepen ze in mijn fantasie niet in elkaar over? Vormen ze nu niet weer één wereld, samengesmeed door de kracht van de herinnering? Leeft het Oosten niet voort in de Romeinse boog, net als in het middeleeuwse epos? Zijn er echt twee verschillende werelden? Zijn ze niet één? En zorgt wat lijkt te scheiden niet juist voor vereniging?

Geen enkele gids geeft antwoord. Wij zijn er om vragen te stellen. Wij zijn er om te geloven.’