https://tinnekebeeckman.com/2020/11/17/stop-met-zeuren-en-omarm-je-tegenslag-interview-de-standaard-14-nov-2020/

Met Machiavelli’s Lef schreef Tinneke Beeckman alweer een handig handboek voor politici (al dan niet in spe), experten en expertologen, geïnteresseerde burgers en iedereen die zich ernstig bevraagt over de overheidsmaatregelen in tijden van Corona.

Een aanrader in moeilijke en onzekere maanden en jaren die we nog het hoofd moeten bieden om overzicht te houden boven de waanzin van waarheid, veinzen en leugens – al dan niet om bestwil.

74. ‘Mensen doen nooit het goede tenzij noodzaak hen ertoe dwingt’ (D, I, 3, 5).’

95. ‘Iemand die zich in elk opzicht goed wil betonen, gaat onvermijdelijk te gronde te midden van de velen die niet goed zijn. - Machiavelli, Il Principe, XV, 5.

Volgens mij is dit de enige manier om naar de hemel te gaan: zich de weg naar de hel te laten wijzen om hem links te laten liggen. - Machiavelli in een brief aan Francesco Guicciardini, op 17 mei 1521.

100. ‘Anatole France schetst in zijn roman hoe gevaarlijk het ideaal van morele zuiverheid is als criterium voor politiek handelen. En ook hoe gevaarlijk groepsdenken kan zijn: goedbedoelende burgers worden even vurig aangeklaagd en vervolgd. Uiteindelijk lijkt niemand voldoende zuiver, en dus veilig te zijn. Gamelin ook niet, trouwens. Hij eindigt zoals zijn inspirator, Maximilien de Robespierre: op het schavot.

Verlangens naar utopische zuiverheid zijn van alle tijden. Er zijn godsdienstige en seculiere varianten, van inquisities en brandstapels tot goelags en concentratiekampen. Telkens brengt het absoluut ‘goede’ een persecutorische dynamiek op gang, en telkens wordt onmenselijk geweld door morele idealen gerechtvaardigd. Wat meespeelt, is dat mensen zich als moreel goed willen beschouwen. Ze hebben de neiging om voor hun eigen gedrag redelijke, eerbare motieven te bedenken, zoals Gods wil, het zielenheil, de moreel verbeterde mens, de gelijkheid tussen alle mensen. Zo worden ze blind voor de schade die ze aanrichten in naam van het goede. Ze geloven in de goedheid van de ene (eigen) groep, en in de slechtheid van de andere (bestaande uit mensen met andere opvattingen).6 Eerst lijken ze alleen de tegenstanders te bestrijden, maar bij fanatieke groepen ontstaan er onvermijdelijk spanningen tussen de ijverige leden; er ontstaat een concurrentiestrijd om de titel van nobelste activist of strijder. Dit kan alleen maar slecht aflopen.’

147. ‘Machiavelli benadrukt het belang van het volk. Uiteindelijk is zelfs de macht van een alleenheerser pas bestendig voor zover de bevolking hem steunt. ‘Hoe sterk iemand militair ook is, om ergens voet aan de grond te krijgen, heeft hij de steun van de bevolking nodig’, beweert hij (IP, III, 3). ‘Mijn enige conclusie’, noteert hij verderop, ‘is dat een vorst het volk te vriend dient te houden; anders is hij bij tegenspoed reddeloos verloren’ (IP, IX, 18).’

233. ‘Het is beter te handelen en spijt te hebben, dan niet te handelen en spijt te hebben. - Machiavelli in een brief aan Francesco Vettori, op 25 februari 1514.’