Vroeger, toen wij nog jong waren, vroegen we ons wel eens af hoe ouden met wanhoop konden leven. De beide generaties die voor ons kwamen, wisten meer van gruwel dan ons draaglijk leek. Sommigen koesterden hun zwijgen of klampten zich vast aan rituelen, anderen bezworen hun angst met het herhalen van verhalen over hoe de oorlog was verdwenen. Telkenmale zouden wij wenen, zoals Leo Vroman in ’Vrede’ voorspelde.

Ouder worden is afscheid nemen, je keuzemogelijkheden verkleinen.

Je kan je te weer stellen tegen de grote krimp. Of je kan accepteren dat je vermeende kracht en wankele wijsheid ideële brandstof waren voor je eigen drive.

De wanhoop die je vermoedde bij de ouden uit je eigen jeugd wordt draaglijk door schoonheid die glanst door meer afstand in tijd.

Ouderen zijn bewaarders van verhalen die kunnen helpen om de wereld en het leven van mensen anders te bekijken. Ze maken de schoonheid van de scherven, die onvolmaakte spiegeling, lichter om dragen. 

In die spiegel schemer je zelf nog tussen de schaduwen van wie je voorgingen.

Niets is immers wat het lijkt en alles kan altijd anders…

Daarom:

Laten wij zacht zijn voor elkander, kind -

want o, de maatloze verlatenheden,

die over onze moegezworven leden

onder de sterren waaie’ in de oude wind.

O, laten wij maar zacht zijn, en maar niet

het trotse hoge woord van liefde spreken,

want hoeveel harten moesten daarom breken

onder den wind in hulpeloos verdriet.

Wij zijn maar als de blaren in den wind

ritselend langs de zoom van oude wouden,

en alles is onzeker, en hoe zouden

wij weten wat alleen de wind weet, kind –

En laten wij omdat wij eenzaam zijn

nu onze hoofden bij elkander neigen,

en wijl wij same’ in ‘t oude waaien zwijgen

binnen één laatste droom gemeenzaam zijn.

Veel liefde ging verloren in de wind,

en wat de wind wil zullen wij nooit weten;

en daarom – voor we elkander weer vergeten –

laten wij zacht zijn voor elkander, kind.

Adriaan Roland Holst, Zwerversliefde, ‘Voorbij de wegen’, 1920. 

Jan Van Duppen, Merksplas 30 april 2022

Blowin’ in the Wind (Live at Nippon Budokan Hall, Tokyo, Japan – February/March 1978)https://www.youtube.com/watch?v=zKJPriWksww